Η βρώμη

Ιδιαίτερα ευαίσθητο δημητριακό που ταγκίζει εύκολα. Γι΄αυτό διατηρείται σε σκοτεινό και δροσερό μέρος. Είναι το βασικό συστατικό του χυλού βρώμης (por­ridge). Στον χυλό η καλύτερη βρώμη είναι στην μορφή νιφάδων πιεσμένων από κυλίνδρους (rolled), ενώ η βρώμη με την μεγαλύτερη ποσότητα θρεπτικών συστατικών έχει κοπεί με ατσάλι χωρίς να υποστεί κάποια επεξεργασία.    
Η βρώμη περιέχει γλουτένη και είναι πολύ όξινη. Είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σε βιταμίνη Ε, Κ, βιοτίνη και φολικό οξύ. Τα μέταλλα που περιέχει η βρώμη είναι: ασβέστιο, χαλκός, σίδηρος, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορος, κάλιο, σελήνιο, πυρίτιο, ψευδάργυρος (Bar­timeus, 2009).    
Η βρώμη είναι θερμαντική τροφή και δεν τρώγεται όταν υπάρχει καύσωνας. Περιέχει βήτα- γλυκάνη που είναι διαλυτή ίνα και μειώνει την γλυκόζη και την ινσουλίνη μετά το γεύμα. Η βρώμη προστατεύει την καρδιά και τους πνεύμονες όταν οι δεύτεροι δεν περιέχουν πολύ βλέννα, μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο και αυξάνει την ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τις μολύνσεις (Wright, 2008). Η προηγούμενη πρόταση αφορά την προληπτική ιατρική.    

Πως μειώνει την χοληστερόλη η βρώμη;
Πράγματι, 5 κουταλιές της σούπας, δηλ. 75 γρ. την ημέρα είναι αρκετές. Η βήτα- γλυκάνη, διαλυτές ίνες που λειτουργούν ως σφουγγάρι. έλκει χολικά οξέα που βασίζονται στην χοληστερόλη προς το έντερο και τα μεταφέρει έξω από το σώμα. Τότε αφαιρείται χοληστερόλη από το αίμα για να κατασκευαστούν περισσότερα χολικά οξέα. Έτσι χαμηλώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα (Costain, 2001).    
Η βρώμη βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα και χαμηλώνει την LDL χοληστερόλη. Οι αντιοξειδωτικές αβενανθραμίδες συντελούν στην πρόληψη του καρκίνου και των καρδιαγγειακών νόσων μέσα από τον έλεγχο των ελεύθερων ριζών (Bar­timeus, 2009).    
Πάντως η βρώμη περιέχει και διαλυτές και αδιάλυτες ίνες. Η βρώμη που έχει κοπεί με ατσάλι είναι εξαιρετική όμως χρειάζεται πολύ χρόνο να μαγειρευτεί. Οι πιεσμένες από κυλίνδρους νιφάδες βρώμης προετοιμάζονατι σε 12 λεπτά. Η αναλογία είναι 1 φλυτζάνι βρώμης προς 2 φλυτζάνια νερό. Όταν πάρει βράση το νερό προσθέτουμε τη βρώμη και 1 ξυσμένο και καθαρισμένο μήλο ενώ χαμηλώνουμε τη φωτιά. Ανακατεύουμε συνεχώς για 12′. Εκτός από το μήλο συνδυάζεται και με την μπανάνα όπως και με τα λαχανικά εν γένει.    
Η κομμένη με ατσάλι βρώμη (1 φλυτζάνι βρώμη προς 4 φλυτζάνια νερό) σιγοβράζει σε 45 λεπτά. Ολόκληρη η βρώμη ( Whole oats/ groats) ( 1 φλυτζάνι βρώμη προς 4 φλυτζάνια νερό) σιγοβράζει σε δυο ώρες.     
Το αλεύρι βρώμης δίνει καταπληκτική γεύση στο ψωμί και τις πίτες. Η βρώμη περιέχει περισσότερο λίπος από τα άλλα δημητριακά, όμως το λίπος της είναι ωφέλιμο και μας βοηθά να χάσουμε βάρος. Οι βιταμίνες Β τονώνουν το νευρικό μας σύστημα και δυναμώνουν τα οστά μας (Mck­ei­th, 2007).      
95% της σοδειάς της βρώμης είναι κτηνοτροφικό δημητριακό! Δεν αντέχει τη ζέστη του καλοκαιριού και ο φλοιός της κολλά στον καρπό ο οποίος έτσι δύσκολα επεξεργάζεται.    
Οι γλυκάνες της βρώμης είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες που κατακρατούν νερό έτσι τα προίόντα φούρνου παραμένουν υγρά και σκληρά στο μάσημα για καιρό. Βρίσκονται σε υψηλές συγκεντρώσεις κάτω από το πίτουρο και χαμηλώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα (Joachim et al, 2008). Η βρώμη είναι πιο μαλακή από τα άλλα δημητριακά αλλά δεν διαχωρίζεται εύκολα σε πίτουρο, φύτρο και ενδοσπέρμιο. Όσο περισσότερο πιέζεται τόσο πιο λεπτή είναι και τόσο πιο γρήγορα παρασκευάζεται.    
Η βρώμη προλαμβάνει την στεφανιαία νόσο όταν αποτελεί τμήμα μιας διατροφής με χαμηλά λιπαρά (Grif­fin, 2005). Ο γλυκαιμικός της δείκτης είναι χαμηλός.    
Οι νιφάδες που έχουν πιεστεί από κυλίνδρους δεν έχουν τον φλοιό αλλά περιέχουν όλες τις βιταμίνες και τα μέταλλα της βρώμης. Η βρώμη που έχει κοπεί με ατσάλι κρατά τα οισιώδη λιπαρά της διότι η διαδικασία δεν χρησιμοποιεί θερμότητα που θα κατέστρεφε αυτά τα λίπη.    
Το αλεύρι της βρώμης κυκλοφορεί σε διαφορετικές βαθμίδες τραχύτητας. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπισκότων, ψωμιού και του χυλού της βρώμης.